Barbakan, zwany także Rondlem, to najbardziej północna część fortyfikacji miejskich Krakowa. Zlokalizowany jest na Plantach, przed Bramą Floriańską, na południowym krańcu ulicy Basztowej.
Historia Barbakanu
Barbakan, w stylu gotyckim, powstał około 1498 roku i jest jednym z trzech najlepiej zachowanych tego typu ufortyfikowanych przyczółków w Europie. Jest to budowla cylindryczna, otoczona fosą, wykonana z cegły, o wewnętrznym dziedzińcu o średnicy 24,4 metra i siedmioma wieżyczkami. W jego grubych na 3 metry ścianach znajduje się 130 strzelnic. Barbakan pełnił pierwotnie rolę punktu kontrolnego dla wjeżdżających do miasta, łącząc mur miejski i Bramę Floriańską z ul. Floriańską i dalej Kościołem Mariackim i Rynkiem Głównym.
Polacy zbudowali Barbakan w obawie przed atakiem Imperium Osmańskiego, po klęsce króla Jana Olbrachta w bitwie pod Kosminskim Lasem. Barbakan bardzo dobrze sprawował swoją funkcję podczas oblężenia przez wojska arcyksięcia austriackiego Maksymiliana III w 1587 roku, a także w oblężeniach przez wojska szwedzkie w 1655 i 1657 roku oraz rosyjskie w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1792 roku.
Na początku XIX wieku rozważano rozbiórkę budowli, jednak w 1817 roku dwóch senatorów Wolnego Miasta Krakowa, Feliks Radwański i Jan Librowski, przekonali Senat do zachowania Barbakanu oraz innych części dawnych fortyfikacji.
Zapoznaj się z naszymi usługami przewodnickimi:
FAQ - pytania, odpowiedzi, ciekawostki
Jak wygląda Barbakan?
Barbakan, ma kształt kawałka koła o średnicy ponad 24 m i grubości murów ponad 3 m. Składa się z siedmiu wieżyczek, naprzemiennie okrągłych i sześciobocznych. Kiedyś był połączony z Bramą Floriańską poprzez długi korytarz obronny, którego mury były zaopatrzone w otwory strzelnicze. Do Barbakanu prowadziło wejście od strony Kleparza. Dwie bramy fortyfikacji były połączone z nim mostami zwodzonymi, które przecinały szeroką i głęboką fosę wyłożoną kamieniami. Od strony Kleparza znajduje się także przybudówka związana z funkcjonowaniem bram i mostów zwodzonych. Barbakan jest jednym z elementów obrony miasta Krakowa.
Do czego służy Barbakan?
Funkcją barbakanu było zapobieganie atakowi wroga i wejście do miasta nieprzyjaciela, utrudniając pokonanie umocnień, takich jak bramy. Barbakan, podobnie jak wieże wysunięte przed mury obronne, zapewniał możliwość ostrzału bocznego.
Kiedy powstał Barbakan?
Barbakan powstał około 1498 roku.
W jakim stylu jest zbudowany Barbakan?
Barbakan został zbudowany w stylu gotyckim, podobnie jak stojąca na drugim końcu ul. Floriańskiej, Bazylika Mariacka.
Ile wież ma Barbakan?
Barbakan posiada 7 wieżyczek i 130 otworów strzelniczych.
Czy Krakowski Barbakan został zdobyty?
Barbakan nigdy nie został zdobyty bezpośrednio i skutecznie spełniał swoją funkcję obronną. Pod koniec XVIII wieku planowano jego rozbiórkę, ale udało się uratować fragmenty z Bramą Floriańską i trzema basztami. W latach 20. XIX wieku usunięto podczas budowy Plant tzw. szyję prowadzącą do Bramy Floriańskiej.
Skąd wzięła się nazwa Barbakan?
Pochodzenie nazwy Barbakan można wyjaśnić poprzez analizę źródeł. Według Władysława Kopalińskiego, autora „Słownika mitów i tradycji kultury” (wydanie z 1985 roku), słowo Barbakan pochodzi z łaciny średniowiecznej. Oryginalne słowo „barbacana” odnosi się do zewnętrznego bastionu w średniowiecznych fortyfikacjach, który wyposażony był w strzelnice.
Są tylko trzy gotyckie Barbakany w Europie
Krakowski Barbakan to jeden z trzech zachowanych gotyckich barbakanów w Europie — dwa pozostałe znajdują się we francuskim Carcassonne oraz w niemieckim Görlitz. Barbakan Krakowski jest największy i najlepiej zachowany.
Co można zobaczyć w Barbakanie obecnie?
Obecnie Barbakan jest oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa i jest wykorzystywany jako miejsce ekspozycji wystaw, jako arena walk sportowych (np. mistrzostw Polski w szermierce) bądź historyzowanych walk rycerskich i tańców dworskich. Są także organizowane przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa projekcje filmowe pod nazwą BarbaKino – średniowieczne kino letnie w Barbakanie.
Ile trwa zwiedzanie Barbakanu?
Zwiedzanie trasy turystycznej w towarzystwie przewodnika zajmuje około 60 minut. Należy pamiętać, że zwiedzanie Barbakanu i Murów Obronnych odbywa się według wyznaczonego kierunku i porządku zwiedzania.
Do jakiego muzeum należy Barbakan?
Dziś Barbakan jest pod opieką Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Turyści mogą zwiedzać jego wnętrze z ekspozycjami przedstawiającymi historyczny rozwój fortyfikacji Krakowa.
Ile kosztuje wstęp do Barbakanu w Krakowie?
| Rodzaj biletu | Cena |
|---|---|
| Bilet normalny | 16 zł |
| Bilet ulgowy | 12 zł |
| Bilet grupowy | 12 zł |
| Bilet grupowy ulgowy | 11 zł |
| Bilet rodzinny | 32 zł |